CTCSS (Continuous Tone-Coded Squelch System) to system blokady szumów oparty na ciągłym tonie podnośnej, stosowany w radiokomunikacji do rozróżniania sygnałów i unikania zakłóceń. Dzięki CTCSS, radiostacje mogą ignorować sygnały, które nie są przeznaczone dla nich, a jednocześnie reagować tylko na połączenia zawierające specyficzny, wstępnie ustalony ton. CTCSS działa na zasadzie kodowania sygnału dźwiękowego o niskiej częstotliwości, znanego jako „ton podnośnej”, który jest niesłyszalny dla ludzkiego ucha, ale jest wykrywany przez odbiornik radiowy.
Jak działają tony CTCSS?
Każdy ton CTCSS to stała, bardzo niska częstotliwość, zwykle w zakresie od 67,0 Hz do 254,1 Hz. Podczas transmisji ton jest nadawany razem z sygnałem głosowym. Jeśli odbiornik radiowy jest ustawiony na konkretny ton CTCSS, otworzy blokadę szumów (tzw. squelch) tylko wtedy, gdy wykryje odpowiedni ton. W przeciwnym razie ignoruje wszystkie inne sygnały, co pozwala na unikanie niechcianych transmisji i szumów.
Zastosowania CTCSS
CTCSS jest szeroko stosowany w różnych systemach komunikacji radiowej:
- Radiotelefony: Wykorzystywany w radiotelefonach prywatnych (np. w służbach ratowniczych, firmach ochroniarskich) do selektywnego otwierania blokady i odseparowania różnych grup użytkowników korzystających z tego samego kanału.
- Repeater’y: CTCSS jest często stosowany na przemiennikach radiowych (repeaterach), aby filtrować sygnały i umożliwić dostęp tylko tym użytkownikom, którzy znają ton CTCSS repeatera.
- Systemy krótkofalarskie: Radioamatorzy wykorzystują CTCSS do komunikacji na współdzielonych częstotliwościach, gdzie potrzebne jest wyciszenie zakłóceń i ograniczenie do określonych rozmówców.
- Łączność w grupach: CTCSS pozwala na tworzenie oddzielnych grup na tej samej częstotliwości, ponieważ odbiorniki reagują tylko na transmisje z wybranym tonem.
Zalety CTCSS
- Eliminacja zakłóceń: Odbiornik otwiera się tylko na sygnały zawierające właściwy ton, dzięki czemu użytkownicy nie słyszą przypadkowych transmisji i zakłóceń.
- Efektywność przy współdzieleniu kanałów: Umożliwia korzystanie z jednego kanału przez różne grupy użytkowników bez wzajemnych zakłóceń.
- Niskie zużycie energii: Radiotelefony nie muszą stale nadawać lub odbierać sygnałów nieprzeznaczonych dla danej grupy, co przekłada się na oszczędność energii.
Przykładowe tony CTCSS
CTCSS posiada standardowy zestaw tonów. Oto kilka z nich:
| Ton CTCSS (Hz) | Opis |
|---|---|
| 67,0 | T1 |
| 71,9 | T2 |
| 77,0 | T3 |
| 82,5 | T4 |
| 88,5 | T5 |
| 94,8 | T6 |
| 103,5 | T7 |
| 110,9 | T8 |
| 123,0 | T9 |
| 136,5 | T10 |
| 151,4 | T11 |
| 167,9 | T12 |
| 183,5 | T13 |
| 203,5 | T14 |
| 225,7 | T15 |
| 254,1 | T16 |
CTCSS a DCS (Digital Coded Squelch)
CTCSS jest analogowym systemem kodowania, ale istnieje również cyfrowa wersja blokady szumów, zwana DCS (Digital Coded Squelch), która wykorzystuje cyfrowe kody zamiast tonów. DCS oferuje większą liczbę unikalnych kodów, ale działa na tej samej zasadzie, co CTCSS, filtrując niepożądane transmisje.
Podsumowanie
Tones CTCSS to sprawdzona metoda selektywnego otwierania odbiornika radiowego, która pomaga w utrzymaniu czystości sygnału na współdzielonych częstotliwościach. Dzięki różnorodnym tonom CTCSS, użytkownicy mogą efektywnie komunikować się w grupach, unikając zakłóceń i zbędnych transmisji, co czyni tę technologię niezastąpioną w radiokomunikacji profesjonalnej i amatorskiej.
F.A.Q. dla Tony CTCSS
Czym jest CTCSS?
CTCSS (Continuous Tone-Coded Squelch System) to system stosowany w radiokomunikacji, który umożliwia wyciszenie odbiornika, dopóki nie zostanie odebrany sygnał zawierający określony, niesłyszalny dla ludzkiego ucha ton o częstotliwości poniżej 300 Hz. Dzięki temu możliwe jest zredukowanie zakłóceń i prowadzenie łączności tylko między stacjami ustawionymi na ten sam ton.
Jak działa system CTCSS?
W systemie CTCSS podczas nadawania sygnału radiowego dodawany jest ciągły ton o określonej częstotliwości (subton). Odbiornik, który ma ustawiony ten sam ton, rozpoznaje go i otwiera blokadę szumów, umożliwiając odbiór sygnału. Jeśli ton nie jest obecny lub ma inną częstotliwość, odbiornik pozostaje wyciszony, ignorując niepożądane transmisje.
Jakie są korzyści z używania CTCSS?
Stosowanie CTCSS pozwala na: - **Redukcję zakłóceń**: Odbiorniki otwierają się tylko na sygnały z odpowiednim tonem, ignorując inne transmisje na tym samym kanale. - **Współdzielenie kanałów**: Umożliwia kilku grupom użytkowników korzystanie z tego samego kanału bez wzajemnego zakłócania się, pod warunkiem używania różnych tonów CTCSS. - **Poprawę prywatności**: Chociaż nie zapewnia pełnej poufności, utrudnia przypadkowe podsłuchiwanie rozmów przez osoby nieznające używanego tonu.
Ile jest dostępnych tonów CTCSS i jakie mają częstotliwości?
Standardowo stosuje się 50 tonów CTCSS o częstotliwościach od 67,0 Hz do 254,1 Hz. Przykładowe częstotliwości to: - 67,0 Hz - 71,9 Hz - 77,0 Hz - 82,5 Hz - 88,5 Hz - 94,8 Hz - 103,5 Hz - 114,8 Hz - 127,3 Hz - 141,3 Hz Pełna lista tonów dostępna jest w dokumentacji technicznej urządzeń radiowych lub na stronach internetowych poświęconych radiokomunikacji.
Czy wszystkie urządzenia radiowe obsługują CTCSS?
Nie wszystkie urządzenia radiowe mają wbudowaną funkcję CTCSS. W starszych modelach lub prostszych urządzeniach może brakować tej funkcji. Przed zakupem lub użyciem radiotelefonu warto sprawdzić w specyfikacji technicznej, czy obsługuje on CTCSS.
Czy CTCSS zapewnia pełną prywatność rozmów?
Nie, CTCSS nie zapewnia pełnej prywatności ani szyfrowania rozmów. Jego głównym celem jest redukcja zakłóceń i umożliwienie współdzielenia kanałów przez różne grupy użytkowników. Osoby posiadające odbiorniki bez ustawionego tonu CTCSS lub z funkcją monitorowania mogą nadal słyszeć transmisje.
Jak ustawić ton CTCSS w radiotelefonie?
Procedura ustawienia tonu CTCSS zależy od modelu radiotelefonu. Zazwyczaj polega na wejściu w menu ustawień, znalezieniu opcji dotyczącej CTCSS i wybraniu odpowiedniej częstotliwości tonu z listy. Szczegółowe instrukcje znajdują się w podręczniku użytkownika danego urządzenia.
Czy można używać CTCSS w publicznych systemach radiowych, takich jak PMR446?
Tak, w systemach takich jak PMR446 często stosuje się tony CTCSS, aby zminimalizować zakłócenia i umożliwić współdzielenie kanałów przez różne grupy użytkowników. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że CTCSS nie zapewnia pełnej prywatności rozmów.
